Rask - Agnieszka Sosnowska / Ingunn Snædal

IS/EN

Á sýningunni RASK mætast þær Agnieszka Sosnowska ljósmyndari og Ingunn Snædal ljóðskáld. Samspil ljósmynda og ljóða birtist sem vitnisburður um þróun lands og eyðingu. Þessar ólíku listakonur bregðast á næman hátt við list hvor annarrar og því sem þær skynja og upplifa í röskuðu og rofnu umhverfi.

Jarðvegsrof á Austurlandi er víða umtalsvert og óstöðvandi. Í hringiðu rofsins bjóða þær Agnieszka og Ingunn okkur að doka við og skynja núið. Austurland er heimili þeirra, fortíð og framtíð – sögusviðið draga þær upp í myndum og ljóðum.

Agnieszka Sosnowska er fædd í Varsjá en ólst upp í Boston. Hún nam við Massachusetts College of the Arts og Boston University. Verk hennar hafa m.a. verið sýnd á Listasafni Íslands, Listasafni Akureyrar og Ljósmyndasafni Íslands auk þess sem myndir hennar hafa birst víða á prenti.

Ingunn Snædal er fædd á Egilsstöðum og ólst upp á Jökuldal. Ingunn stundaði nám við Kennaraháskóla Íslands, Háskólann í Galway og Háskóla Íslands. Fyrir ljóðabækur sínar hefur hún hlotið Fjöruverðlaunin og Bókmenntaverðlaun Tómasar Guðmundssonar og að auki hreppt verðlaun fyrir þýðingar sínar.

Sýningarstjórn Ragnhildur Ásvaldsdóttir & Wiola Ujazdowska

Sýningin er hluti af dagskrá Listahátíðar í Reykjavík 2024 og er styrkt af Uppbyggingasjóði Austurlands, Launasjóði listamanna og Múlaþingi.

Opnun: 6. júní kl.18:00

Opnunartími : Þri-fös kl. 11:00-16:00 / Lau-sun 13:00-16:00

The exhibition RASK brings together photographer Agnieszka Sosnowska and poet Ingunn Snædal. The interplay of photography and poetry creates a testimony of the development and erosion of land. In highly perceptive ways, these two different artists react to each other’s creations and what they sense and experience in a disturbed, eroded environment.

Many areas of Eastern Iceland are marked by considerable and unstoppable erosion. Surrounded by this erosion, Agnieszka and Ingunn invited us to stop and take in the moment. Eastern Iceland is their home, past and future - a world that they depict in images and words.

Warsaw-born Agnieszka Sosnowska grew up in Boston and studied at the Massachusetts College of the Arts and Boston University. Her works have appeared in various print media as well as at the National Gallery of Iceland, Akureyri Art Museum and the Icelandic Photography Museum, to name a few.

Ingunn Snædal was born in Egilsstaðir and grew up in Jökuldalur. Ingunn studied at the Icelandic College of Teaching, University of Galway and the University of Iceland. Her poetry and translations have received numerous awards.

Curators:  Ragnhildur Ásvaldsdóttir & Wiola Ujazdowska

The exhibition is a part of Listahátíð í Reykjavík, and sponsored by Uppbyggingasjodur Austurlands, Icelandic Art Fund and Múlaþing Municipality

Opening: 6 June at 6 pm
Opening hours: Tue-Fri 11 am-4 pm, Sat-Sun 1pm-4pm

Allt sem er, fer

Vinnukonurnar hamast á rúðunni, 
það er myrkur úti en inn um gluggann
sérðu ljósið, hlýjuna
og þú situr í bílnum á hlaðinu og ert tíu ára
að bíða eftir pabba þínum

Þetta grjót, þessi auðn, myrkrið
og kuldinn munu fylgja þér alltaf 

Landið sitrar inn í holdið og beinin
og verður hluti af genamenginu
erfist milli kynslóða eins og tráma

Skuggadans á veggnum
minningar horfnar í þoku

Allt sem er, fer
nema landið
þú stendur á brúninni og horfir á straumfallið
gusast yfir grjótið á leið til sjávar
eins og fyrir þúsund árum

Á vatninu lendir óðvængja gæs
og rífur landslagið í tvennt

Allt sem er, fer
líka landið
Ekkert er eilíft nema
birtan og fjöllin
og maður þarf ekki að vera Jón Kalman
til að sjá það

Vinnukonurnar djöflast á rúðunni
og strjúka stundina jafnharðan burt

Það er ekki hægt að halda í það sem er farið

Jafnvel svæsnasta íhald og argasta afturhald 
ráða ekki við tímann

Allt sem er, fer

eins og rollubændur í Hlíðinni sem geta
ekki meir af vanlaunuðum þrældómi

eins og svartir hrafnar fljúga upp af gaddavírnum

eins og dimmar hugsanir rökkursins hverfa við nýjan morgun

eins og land víkur fyrir framförum
víkur fyrir hugmyndum 
fyrir draumum

þar til eini draumurinn 
er um ósnortið land
alls staðar á þrotum og í senn
ómetanlegt og 
einskis virði

og þegar rignir í lífinu
þegar virkilega harðnar á dalnum
teygirðu fram höndina
strýkur rýra öxl og andvarpar
af létti yfir að eigandi hennar 
skuli ekki vera vakandi til að 
hrista þig af sér

Við skulum ekki vera væmin
heldur hrjúf og hryssingsleg
eins og landið

ómild og afdráttarlaus 
eins og landið

þrautseig og þögul

standa allt af okkur

það er ekkert í kortunum
annað en bjartsýni

eins og lóurnar sem syngja fyrir utan gluggann 
klukkan sex á sumarmorgni

eins og óbundið trampólín í íslenskum garði

eins og skáhallt tré sem þráast við í svalri sumargolu

eins og amma
sem gróðursetti tré allt í kringum húsið
og lengst upp í brekkur
og bar vatn á þau í blikkfötu yfir þúfurnar
ávarpaði þau blíðlega
talaði þau upp úr jörðinni með umhyggju og alúð

Löngu eftir að hún dó var fenginn skógarfræðingur
frá Hallormsstað til að grisja trén í garðinum og 
þú fékkst kökk í hálsinn þegar þau féllu 
og hugsaðir um ömmu með fötuna

Allt sem er, fer

Nema það sem við eigum öll og höfum alltaf átt
Skuggamynd á vegg
Göt í fjalli
Slóð út í buskann

Og birtan

Maður lifandi

Birtan 

Leiftrandi á vatninu
Dansandi á öxlunum
Mild á kinnbeinum
Brigðul á brotnu gleri

Birtan í sálinni 
sem skuggarnir ná ekki til

Jafn raunveruleg og möl

Jafn óraunveruleg og spegilmynd svans á ísilögðu vatni

Jafn óhöndlanleg og frostrósir á rúðu

Jafn óskiljanleg og augnaráð deyjandi hreindýrs í heiðinni 

Birtan

og fjöllin sem taka saman höndum 

yfir höfði þér

Grjótenglar á eilífum verði

                          Ingunn Snædal